PROGRAMLAMA DILLERI
-
C#
C#; Microsoft tarafından .NET Teknolojisi için geliştirilen modern bir programlama dilidir. Sözdizimi C-like (C benzeri) bir deneyim sunar. Microsoft tarafından geliştirilmiş olsa da ECMA ve ISO standartları altına alınmıştır.
Bu dilin tasarlanmasına Pascal, Delphi derleyicileri ve J++ programlama dilinin tasarımlarıyla bilinen Anders Hejlsberg liderlik etmiştir. Birçok alanda Java'yı kendisine örnek alır ve C# da java gibi C ve C++ kod sözdizimine benzer bir kod yapısındadır. .NET kütüphanelerini kullanmak amacıyla yazılan programların çalıştığı bilgisayarlarda uyumlu bir kütüphanenin ve yorumlayıcının bulunması gereklidir. Bu, Microsoft'un .NET Framework'u olabileceği gibi ECMA standartlarına uygun herhangi bir kütüphane ve yorumlayıcı da olabilir. Yaygın diğer kütüphanelere örnek olarak Portable.Net ve Mono verilebilir.
Nesne yönelimli programlama kavramının gelişmesine katkıda bulunan aktif programlama dillerinden biridir. C#, .NET orta seviyeli programlama dillerindendir. Yani hem makine diline hem de insan algısına eşit seviyededir. Buradaki orta ifadesi dilin gücünü değil makine dili ile günlük konuşma diline olan mesafesini göstermektedir.
-
HTML5
Hiper Metin İşaretleme Dili (İngilizce Hypertext Markup Language, ks. HTML) web sayfalarını oluşturmak için kullanılan standart metin işaretleme dilidir. Dilin son sürümü HTML5'tir.
HTML, bir programlama dili olarak tanımlanamaz. Zira HTML kodlarıyla kendi başına çalışan bir program yazılamaz. Ancak bu dili yorumlayabilen programlar aracılığıyla çalışabilen programlar yazılabilir. Programlama dili denilememesinin nedeni tam olarak budur. Temel gereği yazı, görüntü, video gibi değişik verileri ve bunları içeren sayfaları birbirine basitçe bağlamak, buna ek olarak söz konusu sayfaların web tarayıcısı yazılımları tarafından düzgün olarak görüntülenmesi için gerekli kuralları belirlemektir. HTML kodunu web tarayıcıları okur, yorumlar ve görsel hale dönüştürürler, dolayısıyla aynı HTML kodunun farklı tarayıcılarda farklı sonuç vermesi olasıdır. CSS ve JavaScript ile beraber kullanıldığında HTML vasıtasıyla görsel ve dinamik web siteleri yaratılabilir.
-
JAVASCRIPT
JavaScript, yaygın olarak web tarayıcılarında kullanılmakta olan dinamik bir programlama dilidir. JavaScript ile yazılan istemci tarafı betikler sayesinde tarayıcının kullanıcıyla etkileşimde bulunması, tarayıcının kontrol edilmesi, asenkron bir şekilde sunucu ile iletişime geçilmesi ve web sayfası içeriğinin değiştirilmesi gibi işlevler sağlanır. JavaScript, Node.js gibi platformlar sayesinde sunucu tarafında da yaygın olarak kullanılmaktadır.
JavaScript prototip-tabanlı, dinamik türlere ve birinci-sınıf fonksiyonlara sahip bir betik dilidir. Nesne yönelimli, imperatif ve fonksiyonel programlama prensiplerine sahiptir. JavaScript ve Java arasında; isimleri, yazım şekli ve standart kütüphanelerindeki benzerlikler dışında bir bağlantı yoktur ve iki dilin semantikleri çok farklıdır. JavaScript'in yazım şekli C programlama dilinden türetilmiş, semantiği ve tasarımı ise Self ve Scheme programlama dillerinden esinlenmiştir.
-
JQUERY
jQuery, John Resig tarafından 2006 yılında geliştirilmiş ve şu an geniş bir jQuery ekibi tarafından gelişimi sürdürülen bir açık kaynak JavaScript kütüphanesidir.
jQuery en popüler çapraz-platform JavaScript kütüphanesi ya da farklı bir JavaScript web geliştirme çatısıdır denebilir. jQuery yoğun olarak animasyonlarda kullanılır. Flash'ın alternatifi olarak kullanılan bu teknolojiyle Flash galeri, sekme menü, sayfa geçişleri gibi birçok işlem yapılmaktadır.
jQuery 29 Şubat 2012 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi'nin resmi sitesinden jQuery dosyasını indirip web sitenize yükleyebilirsiniz. jQuery boyutu ufak ve işlevi çok olduğundan ayrıca hazır eklentileri de çok olduğundan ötürü epey yaygındır. 2006 yılından beri kullanılan jQuery, 2012 yılına kadar inanılmaz bir kullanım artışı göstermiştir.
JQuery kütüphanesi kullanılarak geliştirilen jqueryui gibi daha gelişmiş arayüzleri ve araçları daha kolay kullanabilmemize olanak veren ek kütüphaneler de mevcuttur.
-
ANGULAR
AngularJS (kısaca Angular) Google tarafından desteklenen, dünya genelinde yazılımcılar tarafından katkı sağlanan açık kaynak kodlu web uygulama çatısıdır. Javascript ile yazılan Angular, MVC prensiplerine sadık kalınarak tek sayfalık uygulamalar yazmayı mümkün kılmaktadır.
Angular, 2. sürüm itibarıyla TypeScript diliyle geliştirilmektedir. TypeScript'in yanı sıra JavaScript ve Dart dilleri ile Angular tabanlı uygulamalar yazılabilir.
-
REACT
React bir JavaScript kütüphanesi olup web uygulamaları için hızlı ve interaktif kullanıcı arayüzleri oluşturmada kullanılır.
Açık kaynak kodlu, bileşen bazlı ve front-end bir kütüphane olan React, sadece uygulamanın görünüm katmanından sorumludur.
React, Jordan Walke adında Facebook’ta çalışan bir yazılım mühendisi tarafından geliştirilmiştir.
-
NODE JS
Node.js, açık kaynaklı, sunucu tarafında çalışan ve ağ bağlantılı uygulamalar için geliştirilmiş bir çalıştırma ortamıdır (İng. İngilizce: runtime environment). Node.js uygulamaları genelde istemci tarafı betik dili olan JavaScript kullanılarak geliştirilir.
En önemli avantajı JavaScript'in sağladığı bloklamayan non-blocking I/O) imkânıyla yüksek ölçeklenebilirliği (scalability) ve yüksek veri aktarabilmesidir. Bu teknolojiler sık sık gerçek zamanlı Web uygulamalarında tercih edilmekle beraber kullanım alanı popülaritesiyle orantılı olarak genişlemiştir.
Node.js, Google V8 JavaScript motorunu kullanarak betik dilini yorumlar ve içerisinde standart olarak dağıtılan kütüphaneler sayesinde ek bir sunucu yazılımına (Apache HTTP Sunucusu, Nginx, IIS vs.) gerek kalmadan uygulamanın Web sunucusu görevini görür.
-
ANDROID
Android, Linux çekirdeği üzerine inşa edilmiş bir mobil işletim sistemidir. Bu sistem ara katman yazılımı, kütüphaneler ve API C diliyle yazılmıştır. Uygulama yazılımları ise, Apache harmony üzerine kurulu Java-uyumlu kütüphaneleri içine alan uygulama iskeleti üzerinden çalışmaktadır. Android, derlenmiş Java kodunu çalıştırmak için dinamik çevirmeli Android Runtime (ART) kullanır ve cihazların fonksiyonelliğini artıran uygulamaların geliştirilmesi için çalışan geniş bir programcı-geliştirici çevresine sahiptir. Google aynı zamanda işletim sistemindeki hataları bulan kullanıcıları para ödülü ile ödüllendirmektedir.
Open Handset Alliance, 5 Kasım 2007'de Android'i kurduğunu duyurmuştur ve ardından 34 adet donanım, yazılım ve telekom şirketi, mobil cihazlar için telif hakkı olmayan bir işletim sisteminin teknolojinin gelişimi için yararlı olduğu konusunda hemfikir olmuşlardır.
Android, aygıtların fonksiyonelliğini genişleten uygulamalar yazan geniş bir geliştirici grubuna sahiptir. Android için hali hazırda 1 milyondan fazla uygulama bulunmaktadır. Google Play Store ise, Android işletim sistemi uygulamalarının çeşitli sitelerden indirilebilmesinin yanı sıra, Google tarafından işletilen kurumsal uygulama mağazasıdır. Geliştiriciler, ilk olarak aygıtı, Google'ın Java kütüphanesi aracılığıyla kontrol ederek Java dilinde yazmışlardır.
-
PYTHON
Python, nesne yönelimli, yorumlamalı, birimsel (modüler) ve etkileşimli yüksek seviyeli bir programlama dilidir.
Girintilere dayalı basit sözdizimi, dilin öğrenilmesini ve akılda kalmasını kolaylaştırır. Bu da ona söz diziminin ayrıntıları ile vakit yitirmeden programlama yapılmaya başlanabilen bir dil olma özelliği kazandırır.
Python 1980'lerin sonunda ABC programlama diline alternatif olarak tasarlanmıştı. Python 2.0, ilk kez 2000 yılında yayınlandı. 2008'de yayınlanan Python 3.0, dilin önceki versiyonuyla tam uyumlu değildir ve Python 2.x'te yazılan kodların Python 3.x'te çalışması için değiştirilmesi gerekmektedir. Python 2 versiyonun resmi geliştirilme süreci, dilin son sürümü olan Python 2.7.x serisi versiyonların ardından 1 Ocak 2020 itibarıyla resmi olarak sona erdi.[5][6] Python 2.x geliştirilme desteğinin sona ermesinin ardından, Python dilinin 3.6.x ve sonraki sürümlerinin geliştirilmesi devam etmektedir.
-
CSS 3
Cascading Style Sheets (Basamaklı Stil Şablonları ya da Basamaklı Biçim Sayfaları, bilinen kısa adıyla CSS), HTML'e ek olarak metin ve format biçimlendirme alanında fazladan olanaklar sunan bir işaretleme dilidir.
İnternet sayfaları için genelgeçer şablonlar hazırlama olanağı verdiği gibi, bağımsız olarak harflerin stilini, yani renk, yazı tipi, büyüklük gibi özelliklerini değiştirmek için de kullanılabilir. Bu tekniğin en önemli özelliği kullanımındaki esnekliktir.
Bir Web sayfası içerisinde birbiriyle uyumlu birkaç renk ve birkaç yazı tip kullanılır ve bunları her sayfada ayrı ayrı tekrar belirtmek yerine CSS yardımıyla bir sefer tanımlayıp bütün Web sayfalarında ortak olarak kullanılabilir. Böylece sayfaların hafızadaki boyutu epey küçüldüğü gibi güncelleme yapmak da kolaylaşır.
-
APS.NET - MVC
ASP.NET MVC, MVC pattern’ini ASP.NET’e eklemek için Microsoft’un geliştirdiği framework’tür. ASP.NET MVC’nin ne olduğunu anlamak için öncelikle MVC’nin ne olduğunu incelemekte fayda var.
MVC, uygulama geliştirmede (özellikle web uygulaması geliştirmede) önemli yere sahip mimari desenlerden biridir. Günümüzde MVC denince akla Microsoft’un geliştirdiği ASP.NET MVC Framework gelmektedir, oysa 1979 yılından beri (Microsoft 1975 yılında kurulmuştur) yazılım dünyasında yer almaktadır.
MVC, Model , View , Controller kelimelerinin baş harflerinden oluşur ve her kelime MVC’nin farklı bir katmanını ifade eder.
-
PHP
Hypertext Preprocessor, internet için üretilmiş, sunucu taraflı, çok geniş kullanımlı, genel amaçlı, içerisine HTML gömülebilen betik ve programlama dilidir. İlk kez 1995 yılında Rasmus Lerdorf tarafından yaratılan PHP'nin geliştirilmesi bugün PHP topluluğu tarafından sürdürülmektedir. Ocak 2013 itibarıyla 244 milyondan fazla web sitesi PHP ile çalışırken 2.1 milyon web sunucusunda PHP kurulumu bulunmaktadır.
PHP kodları PHP işleme modülü bulunan bir web sunucusu tarafından yorumlanır ve çıktı olarak web sayfası üretilir. Bu kodlar veriyi işlemek üzere harici bir dosyaya kaydedilerek çağırılabildiği gibi doğrudan HTML kodunun içine de gömülebilir.
-
ARDUINO
Arduino bir G/Ç (I/O) kartı ve Processing/Wiring dilinin bir uygulamasını içeren geliştirme ortamından oluşan bir fiziksel programlama platformudur. Arduino tek başına çalışan interaktif nesneler geliştirmek için kullanılabileceği gibi bilgisayar üzerinde çalışan yazılımlara da (Macromedia Flash, Processing, Max/MSP, Pure Data, SuperCollider gibi) bağlanabilir. Hazır üretilmiş kartlar satın alınabilir veya kendileri üretmek isteyenler için donanım tasarımı ile ilgili bilgiler mevcuttur.
Arduino kartları bir Atmel AVR mikrodenetleyici (Eski kartlarda ATmega8 veya ATmega168, yenilerinde ATmega328 ya da ATmega4809[1]) ve programlama ve diğer devrelere bağlantı için gerekli yan elemanlardan oluşur. Her kartta en azından bir 5 voltluk regüle entegresi ve bir 16 MHz kristal osilator (bazılarında seramik rezonatör) bulunur. Mikrodenetleyiciye önceden bir bootloader programı yazılı olduğundan programlama için harici bir programlayıcıya ihtiyaç duyulmaz.
-
VUE-JS
VUE.js interaktif web arayüzleri oluşturmak ve aynı zamanda tek sayfa web uygulamaları geliştirilmiş için kullanılan açık kaynak kodlu bir JavaScript kütüphanesidir.
JavaScript kütüphaleri kolay şekilde modern uygulamalar yapmamız için yardımcı olurlar. Modern JavaScript uygulamaları genellikle web tabanlı çalışırlar ancak günümüzde hem masaüstü hemde mobil uygulamalarda da kütüphaneler yaygın şekilde kullanılmaktadır.
-
.NET CORE
.NET Core, Microsoft ve .NET topluluğu tarafından geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam eden, Github üzerinde bulunan açık kaynaklı, çapraz platform geliştirme yapmaya olanak sağlayan bir platformdur. .Net Core çapraz geliştirmeye verdiği olanak sayesinde Windows, macOS ve Linux’u destekler. Ayrıca bulut ve IoT uygulamaları oluşturulmasında kullanılabilir.
.NET Core, performans olarakda rakiplerine göre bir çok avantaj sağlamaktadır. Yıllarca süren asp.net ve php rekabeti artık yerini .net core ve node js rekabetine bırakmaya başlamıştır. .NET ürünlerine göre çok benzer olmakla birlikte benzersiz bir ürün olarak geliştirilmiştir. Yeni platformlarına ve iş yüklerine geniş kapsamlı adaptasyon sağlayabilir.
-
WPF
WPF Visual Studio üzerinde C# geliştiricilerine sunulan görsel tasarım ortamıdır. Bu araç ile birlikte kullanıcılar görsel açıdan her aşamasına müdahale edebileceği uygulamalar geliştirebilmekte. Bu noktada ise karşımıza XAML ( extensible application markup language ) çıkmakta.
Burada kısa bir parantez açarak kısaca XAML (zemıl) nedir sorusuna cevap verelim. XAML aslında web geliştiricilerinin çok yakından tanıdığı XML diline benzer yazım kurallarına sahip tasarım dilidir. Bu dil HTML için CSS gibi yada Windows Form Uygulamalarında ki toolbox ile form arayüzü gibi düşünebiliriz.
-
JAVA
Java, Sun Microsystems mühendislerinden James Gosling tarafından geliştirilmeye başlanmış açık kaynak kodlu, nesneye yönelik, zeminden bağımsız, yüksek verimli, çok işlevli, yüksek seviye, adım adım işletilen (yorumlanan - interpreted) bir dildir.
Java, Sun Microsystems'den James Gosling tarafından geliştirilen bir programlama dilidir ve 1995 yılında Sun Microsystems'in çekirdek bileşeni olarak piyasaya sürülmüştür. Bu dil C ve C++'dan birçok sözdizim türetmesine rağmen bu türevler daha basit nesne modeli ve daha az düşük seviye olanaklar içerir. Java uygulamaları bilgisayar mimarisine bağlı olmadan herhangi bir Java Sanal Makinesi (Java Virtual Machine - JVM) üzerinde çalışabilen tipik bytecode'dur.
-
C
AT&T Bell laboratuvarlarında, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından UNIX İşletim Sistemi' ni geliştirebilmek amacıyla B dilinden türetilmiş yapısal bir programlama dilidir. Geliştirilme tarihi 1972 olmasına rağmen yayılıp yaygınlaşması Brian Kernighan ve Dennis M. Ritchie tarafından yayımlanan "C Programlama Dili" kitabından sonra hızlanmıştır.
Günümüzde neredeyse tüm işletim sistemlerinin (Microsoft Windows, GNU/Linux, *BSD, Minix) yapımında %95' lere varan oranda kullanılmış, hâlen daha sistem, sürücü yazılımı, işletim sistemi modülleri ve hız gereken her yerde kullanılan oldukça yaygın ve sınırları belirsiz oldukça keskin bir dildir.
-
KOTLIN
Temmuz 2011'de JetBrains, JVM için yeni bir dil olan ve bir yıldır geliştirilmekte olan Project Kotlin'i duyurdu.JetBrains lideri Dmitry Jemerov, Scala dışındaki çoğu dilin aradıkları özelliklere sahip olmadığını söylemiştir.Ancak, Scala'nın düşük derleme zamanını apaçık bir eksiklik olarak gösterdi. Kotlin'in belirtilen hedeflerinden biri, Java kadar çabuk derlemektir. Şubat 2012'de JetBrains, projeyi Apache 2 lisansı altında açık kaynak olarak yayınlamıştır.
Kotlin v1.0, 15 Şubat 2016'da yayınlanmıştır.Bu ilk stabil sürümü olarak kabul edilir ve JetBrains bu sürümden itibaren geriye dönük uyumluluk taahhüdünde bulunmuştur.
Kotlin, Google I/O 2017'de resmi bir Android geliştirme dili olarak duyrulmuştur. Java ve C++'tan sonra Android için tamamen desteklenen üçüncü dil oldu.
-
SWIFT
Swift, Apple tarafından iOS ve OS X platformlarına yazılım geliştirmek için yazılan çok paradigmalı, derlenerek çalışan bir dildir. İlk olarak WWDC 2014[7] konferansında duyrulmuştur. Swift Apple'ın Cocoa ve Cocoa Touch geliştirme çatıları ve Objective C ile yazılmış çoğu Apple ürünüyle beraber çalışabilecek şekilde tasarlanmıştır.
Swift, iOS ve Mac uygulamaları geliştirmek için Apple tarafından oluşturulan yeni, güçlü ve kullanımı kolay bir programlama dili. İleri düzey geliştiricilere, son teknolojilerden yararlanan yeni nesil uygulamalar yaratmaları için ihtiyaç duydukları özgürlüğü ve yetenekleri kazandırmak için tasarlandı.
Ama Swift sadece bunu yapmakla kalmıyor; diğer herkes için de yepyeni olanaklarla dolu bir dünyanın kapılarını açıyor. Daha önce hiç kod yazmamış olsanız bile, Swift’i kolayca öğrenebilir ve kullanabilirsiniz. Böylece şimdi iyi bir fikri olan herkes inanılmaz bir şeyler yaratabilir.
-
ASSEMBLY
Çevirme dili ya da assembly dili (İngilizce İngilizce: assembly language), bir bilgisayarda tüm işlemleri işlemci gerçekleştirir ve işlemcinin de, makine dili denen kendine has bir dili vardır. İşlemci yalnızca bu dili anlar ve bu dili kullanarak anlaşırsınız. Fakat bu dili öğrenmek ve kullanmak çok zordur. Bu nedenle insanların anlayabileceğimiz bir dilde konuşup ardından işlemcinin diline çeviren yazılımlar geliştirilmiştir. Bunlara derleyici denir. Derleyiciler de bir dile sahiptir fakat işlemcinin diline göre çok daha kolaydır. İşte bu derleyici dillerinden biri de Assembly'dir. Çevirici dil, bilgisayar programlarının yazılmasında kullanılan alt seviyeli bir dildir. Assembly dili programlarının yazılımında insan dostu sembollerin (İngilizce “İngilizce: mnemonics”) kullanılması, daha fazla hataya yatkın ve zaman alıcı ilk bilgisayarlarda kullanılmış olan bir hedef bilgisayarının sayısal makine kodunda doğrudan programlama çalışmasının yerine geçmiştir. Bir assembly dil programı çevirici (İngilizce “İngilizce: assembler”) olarak adlandırılan faydalı bir program tarafından hedef bilgisayarın makine koduna çevrilir. (Bir çevirici bir derleyiciden (İngilizce: compiler) farklıdır ve genellikle “İngilizce: mnemonic” ifadelerden makine komutlarına teke tek (izomorfik) çeviriler yapar.).
-
C++
C++ (Türkçe okunuşu: ce artı artı, İngilizce okunuşu: si plas plas), Bell Laboratuvarlarından Bjarne Stroustrup tarafından 1979 yılından itibaren geliştirilmeye başlanmış, C'yi kapsayan ve çok paradigmalı, yaygın olarak kullanılan, genel amaçlı bir programlama dilidir. İlk olarak C With Classes (Sınıflarla C) olarak adlandırılmış, 1983 yılında ismi C++ olarak değiştirilmiştir.
Genel olarak her C programı aynı zamanda bir C++ programıdır, ancak her C++ programı bir C programı değildir. Bu durumun bazı istisnaları mevcuttur. C++'ı C'den ayıran özellikler C++'ın nesne paradigması kullanılarak programlamaya olanak tanıyan özelliklerdir. Sınıflar sayesinde yeni veri türleri yaratılabilir veya varolan türlerden yenileri türetilebilir. Ayrıca çokbiçimlilik sayesinde bir sınıf tanımıyla yazılmış kod, o sınıf türünden türetilmiş yeni sınıflarla da çalışabilir.
-
UNREAL ENGINE
Unreal Engine, Epic Games tarafından geliştirilen ve ilk olarak 1998 yılında yayınlanan Unreal isimli birinci şahıs nişancı oyununda kullanılan oyun motoru. Esas olarak birinci şahıs nişancı oyunları için geliştirilmesine karşın, sonraları çeşitli türlerdeki oyunlarda kullanıldı. C++ ile yazılmış kodu sayesinde yüksek derecede taşınabilirliğe sahiptir ve günümüzde birçok oyun geliştirici tarafından kullanılan bir araç haline gelmiştir.
Şu anki sürümü Unreal Engine 4'dur, Microsoft Windows, Xbox One, Windows RT için DirectX; OS X, Linux, PlayStation 4, iOS, Android için OpenGL ve internet tarayıcılar için JavaScript/WebGL kullanır.
-
PERL
Perl, bir dil bilimci olup NASA'da sistem yöneticisi olarak çalışan Larry Wall tarafından geliştirilmiş bir programlama dilidir. Yoğun şekilde metin işleme ve görüntü tanıma söz konusu olduğunda kullanılabilecek en güçlü ve pratik programlama dilidir. 22 yıldır geliştirilen ve özgür yazılım çerçevesinde kaynak kodu açık olarak sunulan Perl programlama dili hemen hemen tüm işletim sistemlerinde çalışmaktadır.
Larry Wall Perl'i yazarken C, sed, AWK ve sh gibi pek çok dilden önemli ve güçlü özellikler ödünç almıştır.[3] Larry Wall tarafından Perl 6 sürümünin hazırlık çalışmaları devam etmektedir.
-
SASS
SASS, Syntactically Awesome Style Sheets(Sözdizimsel Müthiş Stil Sayfaları) ifadesinin kısaltılmış halidir. En çok kullanılan CSS ön-işlemcilerinden biridir.Dönüştürücüler kısaca yazmış olduğumuz .scss uzantılı dosyaları tarayıcıların anlayabileceği .css formatına dönüştürür.
SASS , CSS yazmayı daha dinamik bir hale getirmek için ortaya çıkmıştır. Kısaca CSS ‘e bir programlama dili havası katmaktadır. CSS’ de bulunmayan pek çok özellik barındırır.(Değişken tanımlama, İç içe yapılar kullanma, Fonksiyon tanımlama,...)Birden fazla kullanma yöntemi vardır,Bunlardan biri bilgisayarınıza indirip kurabiliceğiniz dönüştürücülerdir.